اولین هواپیمای فضایی تجاری بدون سرنشین جهان بهزودی در مأموریتی حیاتی به ایستگاه فضایی بینالمللی (ISS) پرتاب خواهد شد و گامی بزرگ در تسهیل انتقال کالاهای ضروری میان زمین و فضا برداشته میشود. این هواپیمای فضایی به نام “تنسی” پس از عبور از مراحل آزمایشی دقیق و پیچیده در مرکز فضایی کندی ناسا، در حال آمادهسازی برای پرتاب نهایی است.
مراحل پایانی پیش از پرتاب
این هواپیمای فضایی که به سیستم خودمختار مجهز است، پس از آزمایشهای فشرده در مرکز آزمون نیل آرمسترانگ در اوهایو، برای تکمیل مراحل نهایی مانند تکمیل سیستم حفاظت حرارتی و ادغام محمولهها آماده میشود. قرار است این هواپیما توسط موشک ولکان متعلق به United Launch Alliance (ULA) به فضا پرتاب شود و محمولهای بالغ بر ٣٥٤٠ کیلوگرم شامل غذا، آب و آزمایشهای علمی را به ISS تحویل دهد.
چالشها و دستاوردهای پروژهی “چیس”
پروژه Dream Chaser از سال ٢٠٠٤ در دست توسعه بوده است و با هدف شاتل فضانوردان به ایستگاه فضایی آغاز شد. با این حال، در سال ٢٠١٤ پس از رقابت با شرکتهای بوئینگ و اسپیسایکس، قراردادی به ارزش ٦.٨ میلیارد دلار به این دو شرکت واگذار شد و پروژه چیس در معرض تعلیق قرار گرفت. اما در سال ٢٠١٦ ناسا مجدداً این پروژه را احیا کرد و نسخهای بدون سرنشین از این هواپیما را برای حمل محمولههای حیاتی به فضا انتخاب کرد.
امکانات پیشرفته و طراحی نوآورانه “تنسی”
این هواپیمای فضایی مجهز به سیستم پیشران داخلی با سه حالت مختلف برای مانور دقیق است که به “تنسی” امکان فرود نرم در باندهای فرود در سراسر جهان را میدهد. همچنین این هواپیما دارای بالهای ثابت است که به آن اجازه ورود مجدد به اتمسفر زمین و فرود خودکار در باندهای تجاری میدهد.
مدول بار Shooting Star
مدول باری Shooting Star که به “تنسی” متصل است، قابلیت حمل ٣١٧٥ کیلوگرم محموله داخلی و ظرفیت خارجی را دارد. این مدول باری پس از پایان مأموریت، در هنگام ورود مجدد به جو زمین بهطور کامل سوخته و از بین میرود. در این مرحله، همچنین حدود ٢٥٩٠ کیلوگرم زباله به همراه مدول باری سوخته و بهطور کامل نابود میشوند.
برنامههای آتی برای “تنسی” و ناسا
برنامههای ناسا برای این هواپیمای فضایی شامل حداقل هفت مأموریت حمل بار به ایستگاه فضایی است و ظرفیت حمل محموله در هر مأموریت بهتدریج افزایش مییابد. همچنین امکان تمدید مدت مأموریتها به ٧٥ روز نیز مورد بررسی است. “تنسی” قرار است پس از ارسال محمولهها به مدت ٤٥ روز در ایستگاه فضایی بینالمللی باقی بماند و سپس با ١٥٩٠ کیلوگرم محموله از جمله دادههای علمی حیاتی به زمین بازگردد.
آینده هواپیماهای فضایی تجاری
هواپیماهای فضایی تجاری بدون سرنشین مانند “تنسی” با قابلیت پروازهای مکرر و بازگشتهای خودکار به زمین، میتوانند آیندهای جدید برای حملونقل فضایی ایجاد کنند. این فضاپیماها نه تنها قادر به ارسال محمولههای حیاتی به ایستگاه فضایی خواهند بود، بلکه به دلیل بازگشت به زمین، امکان تجزیه و تحلیل بهتر دادههای علمی و بازیافت فناوریهای فضایی را فراهم خواهند کرد.
کاهش هزینهها و افزایش بهرهوری
یکی از مزیتهای بزرگ این هواپیماهای فضایی خودمختار، کاهش هزینههای حمل و نقل فضایی و افزایش کارآیی در انتقال محمولههای حساس است. با توجه به توانایی “تنسی” در ورود مجدد به جو و فرود در باندهای تجاری، حملونقل فضایی به مراتب ایمنتر و کارآمدتر از گذشته خواهد بود.
آزمایشهای علمی حیاتی در فضا
در طول مأموریتهای آینده، “تنسی” محمولههای مختلفی از جمله مواد غذایی، آب، و تجهیزات علمی را به ایستگاه فضایی منتقل خواهد کرد. این محمولهها برای انجام آزمایشهای علمی حیاتی که به شناخت بهتر از تأثیرات محیط فضایی بر انسانها و سایر موجودات کمک میکند، ضروری هستند.
استفاده از فناوریهای نوین در فضا
پروژهی “تنسی” از جدیدترین فناوریهای فضایی برای مدیریت و کنترل محمولهها استفاده میکند. این فناوریها امکان نظارت دقیق بر محمولهها و فرآیندهای فضایی را فراهم کرده و همچنین در بازیافت منابع در فضا نقش بزرگی ایفا میکند.
چشمانداز فضایی جدید برای آینده
با موفقیت این پروژه، انتظار میرود که هواپیماهای فضایی تجاری در آینده نقش بسیار بیشتری در عملیاتهای فضایی داشته باشند. پروژههای بیشتری با هدف ارسال محمولههای حیاتی به مقصدهای مختلف فضایی طراحی خواهد شد و سفرهای فضایی برای حملونقل تجاری به واقعیت نزدیکتر خواهند شد.
نتیجهگیری
هواپیمای فضایی “تنسی” بهعنوان اولین هواپیمای فضایی تجاری بدون سرنشین جهان، نقطه عطفی در تاریخ فناوریهای فضایی به حساب میآید. این فضاپیما نه تنها حملونقل محمولهها به ایستگاه فضایی را بهینهتر و ایمنتر میکند، بلکه با ایجاد قابلیت بازگشت به زمین و فرود در باندهای تجاری، تحولی بزرگ در آیندهی حملونقل فضایی رقم خواهد زد. با توجه به مأموریتهای آینده و پیشرفتهای بیشتر در این حوزه، فضانوردی تجاری به یکی از اجزای کلیدی توسعههای فضایی تبدیل خواهد شد.