گلوکوم (آب سیاه) و آب مروارید هر دو از اختلالات چشمی هستند که می توانند باعث کاهش بینایی شوند و بر سلامت چشم شما تأثیر بگذارند. اگرچه برخی علائم مشابه دارند و دارای برخی عوامل خطر هستند، اما علل، روش های درمانی و نتایج مختلفی دارند.
بیایید نگاهی دقیق تر به این دو اختلال چشم و همچنین عوامل خطر، علائم و گزینه های درمانی هر دو بیندازیم.
در ادامه با ما در نبض دیجیتال همراه باشید.
گلوکوم چیست؟
چشمان شما پر از مایعی در زلالیه است. بدن شما هر روز مایعات را تازه می کند. مایعات قدیمی چشم شما را از طریق یک مجرای تخلیه مشبک و یک دهانه کوچک خارج می کند. مایع جدید جای مایع قدیمی را می گیرد و یک شیب فشار ثابت را در داخل کره چشم حفظ می کند.
اگر چیزی از مکانیسم های تخلیه جلوگیری کند، فشار می تواند در داخل چشم شما جمع شود. اگر فشار مایع برطرف نشود، فیبرهای موجود در عصب بینایی می توانند به طور دائمی آسیب ببینند و باعث از بین رفتن بینایی شوند.
دو نوع گلوکوم وجود دارد: زاویه باز و زاویه بسته. اکثریت قریب به اتفاق موارد گلوکوم زاویه باز است. فشار به آرامی ایجاد می شود و از بین رفتن تدریجی است.
حدود 10 درصد موارد زاویه بسته است، جایی که انسداد ناگهانی اتفاق می افتد. علائم سریع و شدید است. گلوکوم زاویه بسته یک وضعیت سلامتی خطرناک است که نیاز به فوریت پزشکی دارد.
علائم گلوکوم
گلوکوم ممکن است در ابتدا علائمی نداشته باشد، به خصوص اگر به آرامی ایجاد شود. اولین علامتی که ممکن است مشاهده کنید، از دست دادن دید محیطی است. این بدان معناست که شما ممکن است در خارج از حوزه دید خود چیزها را به خوبی نبینید.
گلوکوم زاویه بسته احتمالاً علائم ناگهانی، از جمله درد شدید چشم را دارد. چشم شما ممکن است در اثر لمس سفت شده و قرمز به نظر برسد. همچنین ممکن است حالت تهوع داشته باشید.
با گلوکوم زاویه بسته، ممکن است بینایی شما بصورت تار باشد و شما می توانید هاله های نور را در اطراف همه چیز ببینید. اگر علائمی از گلوکوم زاویه بسته دارید، مهم است که در اسرع وقت مراقبت های پزشکی را دریافت کنید.
عوامل خطر گلوکوم
- به طور کلی، افراد بالای 60 سال در معرض خطر بیشتری برای گلوکوم هستند.
- افراد با نژاد آمریکایی آفریقایی تبار یا لاتین به احتمال زیاد به گلوکوم زاویه باز مبتلا می شوند.
- زنان و مردم بومی جنوب شرقی آسیا یا آلاسکا در معرض خطر بیشتری برای گلوکوم زاویه بسته قرار دارند.
- افرادی که دارای عضوی از خانواده نزدیک به گلوکوم هستند، به احتمال زیاد به این بیماری مبتلا می شوند.
تشخیص و درمان
با یک معاینه معمولی چشم می توان گلوکوم را تشخیص داد. برای تشخیص گلوکوم، پزشک احتمالاً قطره های چشمی به شما می دهد که مردمک چشم شما را گشاد می کند.
پزشک همچنین فشار چشم شما را آزمایش می کند. این یک روش بدون درد است. در صورت لزوم، ممکن است چشم پزشک چشم شما را اسکن کند تا شاخص های گلوکوم را بررسی کند.
اولین گزینه درمانی برای گلوکوم اغلب قطره های چشمی دارویی است که ممکن است به کاهش فشار چشم کمک کند. اگر قطره های چشمی بهترین روش درمانی برای شما نباشند یا به طور موثر کار نکنند، ممکن است چشم پزشک جراحی لیزر انجام دهد تا به تخلیه درست مایعات چشم کمک کند.
در برخی موارد، برای ایجاد روزنه های ریزی که امکان تخلیه را فراهم می کنند، ممکن است جراحی یا روش های جراحی ضروری باشد. یا ممکن است لوله های کوچک یا استنت هایی به چشم شما وارد کرده تا مایعات را خارج نمایند.
آب مروارید چیست؟
در داخل چشم شما، یک لنز شفاف به نور اجازه می دهد تا وارد شود و باعث می شود تصاویر بر روی شبکیه چشم شما و در پشت چشم قرار گیرند.
با گذشت زمان، پروتئین های داخل چشم شما تجزیه می شوند و می توانند به هم بچسبند و توده های سفید، زرد یا قهوه ای ایجاد کنند که دید شما را کدر کرده، مسدود یا تحریف می کند. به این حالت آب مروارید گفته می شود.
آب مروارید شایعترین علت کاهش بینایی در جهان است. طبق گفته انستیتوی چشم ملی، بیش از نیمی از افراد بالای 80 سال در ایالات متحده یا در حال حاضر آب مروارید دارند یا در گذشته آن را با جراحی برداشته اند.
علائم آب مروارید
پیشرفت آب مروارید مدتی طول می کشد. ممکن است در هنگام شکل گیری علائم مشاهده نشود، اما در نهایت احتمالاً برخی از این علائم را تجربه خواهید کرد:
- تاری دید
- دید دوتایی
- دید ضعیف در شب
- حساسیت اضافی به نور
- رنگ پریده یا کمرنگ
- تغییرات مکرر در نسخه عینک چشم شما
علائم شما می تواند به محل آب مروارید روی لنز شما بستگی داشته باشد.
عوامل خطر آب مروارید
برخی از افراد به دلیل عفونت در رحم با آب مروارید متولد می شوند و برخی از افراد در دوران کودکی به آب مروارید مبتلا می شوند، هرچند این موارد نادر است. آب مروارید همچنین می تواند پس از آسیب دیدگی چشم یا در نتیجه جراحی چشم ایجاد شود.
اما شایع ترین علت آب مروارید تغییرات طبیعی چشم شما با افزایش سن است. در حدود 40 سالگی، تعداد مبتلایان به آب مروارید حدود 2.5 درصد است، اما در سن 75 سالگی، این رقم به حدود 49 درصد می رسد.
برخی از عوامل دیگر نیز می توانند خطر ابتلا به آب مروارید را افزایش دهند، از جمله:
- دیابت
- چاقی
- سیگار کشیدن
- فشار خون بالا
- استفاده طولانی مدت از استروئید
- مصرف بیش از حد الکل
- قرار گرفتن در معرض آفتاب بیش از حد
تشخیص و درمان
آب مروارید را می توان با یک آزمایش اتساع ساده در طی معاینه چشم معمولی تشخیص داد. پزشک شما قطره های چشمی را در چشم شما می ریزد تا به طور موقت مردمک چشم شما را گشاد کند. این کار باعث می شود که پزشک هر گونه آب مروارید روی لنز شما را ببیند.
اگر آب مروارید شما کوچک باشد، ممکن است بتوانید نسخه خود را تغییر دهید تا با تغییرات بینایی خود مقابله کنید. اگر آب مروارید شما پیشرفته باشد، ممکن است نیاز به جراحی داشته باشید. جراحی آب مروارید یک روش معمول است که معمولاً نتایج خوبی به همراه دارد.
جلوگیری از ابتلا
مراحلی وجود دارد که می تواند برای کاهش خطر ابتلا به آب مروارید کمک کند. به عنوان مثال، شما می توانید:
- با استفاده از عینک آفتابی از چشمان خود در برابر آفتاب محافظت کنید
- اگر در حال حاضر سیگاری هستید سیگار را ترک کنید
- غذاهایی بخورید که حاوی آنتی اکسیدان مورد نیاز چشم شما هستند
- مصرف الکل را کاهش دهید
- با معاینات منظم چشم و همچنین در صورت داشتن بیماری مانند دیابت، از سلامت کلی خود مراقبت کنید
تفاوت اصلی این دو چیست؟
تفاوت اصلی بین این دو بیماری چشمی این است که علل مختلفی دارند.
- گلوکوم در اثر تجمع مایعات در داخل چشم شما ایجاد می شود.
- آب مروارید در اثر تجمع پروتئین های شکسته در چشم شما ایجاد می شود.
نتیجه این دو نیز متفاوت است. جراحی آب مروارید اغلب می تواند بینایی خوب را بازیابی کند. اما اگر مقداری از بینایی خود را به دلیل گلوکوم از دست دهید، کاهش بینایی شما دائمی است.
آیا گلوکوم (آب سیاه) و آب مروارید به هم مرتبط هستند؟
می توانید همزمان به آب سیاه و آب مروارید مبتلا شوید. در حقیقت، گاهی اوقات یکی می تواند به دیگری منتهی شود.
گاهی اوقات آب مروارید به حدی بزرگ می شود که سیستم تخلیه طبیعی چشم شما را مسدود می کند. پزشکان ممکن است بتوانند آب مروارید را از طریق جراحی، بازگشایی تخلیه مسدود شده و کاهش فشار بر عصب بینایی بردارند.
همچنین ایجاد آب مروارید پس از جراحی گلوکوم بسیار معمول است. برخی از محققان منبع معتبر توصیه می کنند که 1 تا 2 سال صبر کنید تا بعد از برخی جراحی های گلوکوم جراحی آب مروارید را انجام دهید. تأخیر می تواند به سالم و پایدار بودن چشم شما قبل از بیماری کمک کند
کدام یک خطرناک تر است؟
هر دو حالت جدی است. تشخیص به موقع، کلید حفظ بینایی و حفظ سلامت چشم است.
جراحی آب مروارید یک روش معمول است و معمولاً نتیجه آن برای اکثر افراد موفقیت آمیز است. از آنجا که غالباً بعد از جراحی می توان بینایی شما را بازیابی کرد، آب مروارید معمولاً منجر به کاهش دید دائمی نمی شود.
درمان های گلوکوم بر کاهش تجمع مایعات در چشم شما متمرکز است. تاکنون محققان راهی برای بازسازی رشته های عصبی بینایی که ممکن است باشد، پیدا نکرده اند
چه موقع به چشم پزشک خود مراجعه کنید؟
بهتر است هر ساله برای معاینات منظم و غربالگری گلوکوم و آب مروارید به چشم پزشک مراجعه کنید.
در صورت مشاهده تغییر در بینایی، فوراً به ارائه دهنده خدمات بهداشتی خود مراجعه کنید. احساس نکنید که باید تا معاینه بعدی صبر کنید.
گلوکوم شروع ناگهانی یک مشکل جدی در سلامتی است. اگر هرکدام از این علائم را مشاهده کردید، مهم است که فوراً به پزشک مراجعه کنید:
- درد شدید چشم
- حالت تهوع یا استفراغ
- قرمزی چشم
- تاری دید
سخن آخر
گلوکوم (آب سیاه) و آب مروارید اگر به موقع تشخیص داده نشوند و درمان نشوند، هر دو می توانند منجر به کاهش بینایی شوند. هر دو حالت می توانند باعث تاری دید و همچنین علائم دیگر شوند.
گلوکوم نتیجه تجمع مایعات در داخل چشم شما است. وقتی مایع چشم نمی تواند به درستی تخلیه شود، عصب بینایی را تحت فشار قرار می دهد. این می تواند منجر به کاهش بینایی دائمی شود. درمان بر کاهش فشار مایع در چشم شما متمرکز است.
آب مروارید در اثر تجمع پروتئین در عدسی چشم شما ایجاد می شود، که می تواند باعث تار شدن دید، دید دوتایی و دید ضعیف در شب شود. با افزایش سن، احتمال بروز آب مروارید بیشتر می شود. خوشبختانه جراحی آب مروارید می تواند برای بسیاری از افراد بینایی ایجاد کند.
انجام معاینات منظم چشم مهم است تا اطمینان حاصل شود که گلوکوم (آب سیاه) و آب مروارید به اندازه کافی زود تشخیص داده می شود تا چشم ها سالم و بینایی شما تمیز باشد، به خصوص با افزایش سن.
منبع: healthline
