از بین تمام تاثیرات مخرب و ترسناک که ویروس SARS COV 2(ویروس کرونا) روی بدن تأثیر می گذارد، یکی از موذی ترین آن تأثیر COVID 19 بر مغز و حافظه است.
اکنون مشخص است که بسیاری از بیماران مبتلا به COVID 19 علائم عصبی، از دست دادن بو، گرفته تا دلیریوم، تا افزایش خطر سکته مغزی و کاهش حافظه را نشان می دهند.
عواقب ماندگاری بیشتری برای مغز نیز وجود دارد، از جمله آنسفالومیلیت میالژیک یا سندرم خستگی مزمن.
این اثرات ممکن است در اثر عفونت ویروس کرونا مستقیم بافت مغز ایجاد شود. اما شواهد نشان می دهد اقدامات غیرمستقیم دیگری که از طریق ویروس سلولهای اپیتلیال و سیستم قلبی عروقی ایجاد شده باشد، یا از طریق سیستم ایمنی بدن و التهاب، به تغییرات عصبی پایدار بعد از COVID 19 منجر میشود.
سیستم ایمنی بدن و مغز
بسیاری از علائمی که ما به عفونت نسبت می دهیم واقعاً ناشی از واکنشهای محافظتی سیستم ایمنی بدن است. آبریزش بینی در هنگام سرماخوردگی تأثیر مستقیمی از ویروس ندارد، بلکه نتیجه پاسخ سیستم ایمنی بدن به ویروس سرماخوردگی است.
این مسئله در مورد بیمار بودن نیز صادق است. ضعف عمومی، خستگی، تب و برداشت اجتماعی از طریق فعال شدن سلولهای ایمنی تخصصی در مغز به نام سلولهای عصبی ایمنی و سیگنالهای موجود در مغز ایجاد می شود.
این تغییرات در مغز و رفتار، اگرچه برای زندگی روزمره ما آزار دهنده است، اما بسیار سازگار و بی نهایت مفید است. با استراحت،به سیستم ایمنی اجازه می دهید تا کار خود را انجام دهد. تب باعث می شود بدن نسبت به ویروس ها کمتر مهمان نواز باشد و کارآیی سیستم ایمنی بدن را افزایش می دهد. عواین امر ممکن است به کاهش انتشار ویروس کرونا کمک کند.
علاوه بر تغییر رفتار و تنظیم پاسخ های فیزیولوژیکی در هنگام بیماری، سیستم ایمنی تخصصی در مغز نیز نقش های دیگری را ایفا می کند. اخیراً مشخص شده است که سلولهای عصبی ایمنی که در اتصالات بین سلولهای مغزی (سیناپسها) قرار دارند، که انرژی و مقادیر دقیقه ای از سیگنالهای التهابی را تأمین می کنند، برای شکل گیری حافظه عادی ضروری هستند.
متأسفانه،بیماری هایی مانند COVID 19 می توانند علائم حاد عصبی و همچنین طولانی مدت در مغز ایجاد کنند.
در طول بیماری و التهاب، سلولهای ایمنی تخصصی در مغز فعال می شوند و مقادیر زیادی از سیگنال های التهابی را به وجود می آورند و نحوه ارتباط آنها با نورون ها را تغییر می دهند.
یک نوع سلول، به نام میکروگلیا وجود دارد که این با تغییر شکل و تبدیل شدن به سلولهای متحرک در مسیر خود پاتوژنهای احتمالی یا بقایای سلول را احاطه می کنند. اما با انجام این کار، آنها همچنین اتصالات عصبی که برای ذخیره سازی حافظه بسیار مهم هستند را از بین می برند.
نوع دیگری از سلول های عصبی به نام آستروسیت، به طور معمول در اطراف اتصال بین نورون ها در طول بیماری تحریک می شود و سیگنال های التهابی را در این اتصالات به وجود می آورد، و به طور موثری از ایجاد تغییراتی در سلول های عصبی که حافظه را ذخیره می کنند، جلوگیری می کند.
از آنجا که COVID 19 مستلزم انتشار گسترده سیگنالهای التهابی است، تأثیر این بیماری بر کاهش حافظه بسیار زیاد است. دلیل آن این است که هم اثرات کوتاه مدت بر شناخت وجود دارد (هذیان) و هم پتانسیل تغییرات طولانی مدت در حافظه و مغز میگزارد. همچنین خطر پوسیدگی و زوال عقل از جمله بیماری آلزایمر در دوران پیری افزایش یافته است.
منبع:enlivescice
